TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya’nın Enflasyon Hesaplamalarına İlişkin Açıklamaları
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Erhan Çetinkaya, TÜİK Toplantı Salonu’nda basın kuruluşlarının Ankara temsilcileri ve ekonomi haber müdürleriyle bir araya gelerek, enflasyon hesaplamalarına ve eleştirilere yönelik soruları yanıtladı. Haziran ayıyla enflasyonun iniş sürecine başladığını izlediklerini belirten Çetinkaya, enflasyon hesaplamalarına ilişkin tartışmaların devam edeceğini öngördüklerini vurgulayarak, doğru bilgiyi anlatmak için toplantıyı organize ettiklerini ifade etti.
TÜFE ve Yaşam Maliyeti Endeksi Arasındaki Farklar
Çetinkaya, TÜFE’nin tüketim harcamalarına konu olan mal ve hizmetlere ait fiyatların genel düzeyinde zaman içerisinde meydana gelen değişimi ölçtüğünü belirtti. Ayrıca TÜFE ile yaşam maliyeti endeksinin farklı kavramlar olduğunu, TÜFE’nin sabit bir mal ve hizmet sepetinin maliyetindeki değişikliği ölçerken, yaşam maliyeti endeksinin sabit bir “refah” düzeyinin maliyetindeki farklılıkları yansıttığını açıkladı.
TÜFE Hesaplamaları ve Eleştirilere Yanıt
Çetinkaya, TÜFE’nin Türkiye genelinde aylık 600 binin üzerinde fiyatı derleyerek hesaplandığını ve bu sonuçların dünyada en erken açıklayan ülkelerden biri olduklarını belirtti. Madde fiyatlarının yayımlanmasını durdurmalarına ilişkin eleştirilere ise, fiyatların ağırlıklı ortalamalarının alınarak toplulaştırıldığı bir hesaplama yapıldığını ve bu fiyatların enflasyon hesaplamasında kullanıldığını dile getirdi.
Çetinkaya, TÜİK ile ENAG’ın açıkladığı enflasyon rakamlarına ilişkin de değerlendirmelerde bulunarak, ENAG’ın endekslerinin sadece 4 yıla yakın bir dönemde piyasa fiyatlarından ortalama 2-3 kat uzaklaştığını kaydetti. Ayrıca, TÜFE’nin Eurostat standartlarına yüksek derecede uyumlu olarak hesaplandığını vurgulayarak, TÜFE’nin dünyada enflasyon nasıl hesaplanıyorsa Türkiye’de de öyle hesaplandığını belirtti.
Şirket Karları ve Enflasyon Etkisi
Çetinkaya, Türkiye’deki şirket karlarının enflasyonu yukarı taşıyan bir etkiye sahip olduğunu belirterek, bu durumun pandemi sonrasından itibaren gözlemlendiğini ifade etti. Ayrıca, Türkiye’deki enflasyon rakamlarının diğer ülkelerle karşılaştırıldığında benzer düzeyde olduğunu ve TÜİK’in IMF ve derecelendirme kuruluşlarının incelemelerinden geçtiğini belirtti.
